12 Tetor, 1463, Romë, Në Oborrin Papnor
Muret e Vatikanit janë madhështore, të mbushura me art e histori. Por unë nuk kam ardhur këtu për të admiruar afresket e Mikelanxhelos apo për të dëgjuar koret engjëllore. Kam ardhur si një lypës krenar, një princ pa mbretëri por me një popull që lufton për jetën e tij. Kam ardhur për të kërkuar ndihmën që Papa Piu II na kishte premtuar para se të ndahej nga kjo jetë. Papa Pali II, pasardhësi i tij, më priti me nderime. Është një njeri i arsimuar, por sytë e tij kanë atë vështrimin e kujdesshëm të një politikani më shumë sesa zjarrin e një kryqtari. I fola për betejat tona, për sakrificat e popullit tim, për rrezikun që i kanoset gjithë Krishterimit nëse Arbëria bie. I tregova për mizoritë e osmanëve, për kishat e djegura, për fëmijët e marrë peng. Ai më dëgjoi me vëmendje, duke tundur kokën herë pas here. Pastaj foli për vështirësitë e Kishës, për grindjet mes princërve evropianë, për thesarin e zbrazur. Fjalë të njohura. Të njëjtat justifikime që kam dëgjuar edhe nga Venediku, edhe nga Napoli, edhe nga Hungaria. "Heroizmi yt, o bir, është i njohur në të gjithë botën e krishterë," më tha ai, duke më vënë dorën mbi sup. "Dhe ne do të bëjmë çmos për të të ndihmuar. Kisha do të ofrojë subvencione, do të nxisim princërit të bashkohen në një kryqëzatë të re." Subvencione. Fjalë. Unë kam nevojë për ushtarë, për armë, për anije që të bllokojnë portet osmane. Kam nevojë për një angazhim të qartë, jo për premtime të mjegullta. Ndjeva një valë zhgënjimi, por e përmbajta veten. Nuk mund të tregohesha mosmirënjohës. Çdo ndihmë, sado e vogël, është e mirëpritur. Por thellë në zemër, e dija se lufta jonë do të mbetej kryesisht mbi supet tona. Europa do të na duartrokasë nga larg, do të na quajë "Atletë të Krishtit", por kur të vijë puna për të derdhur gjak e flori, do të gjejnë një mijë arsye për t'u tërhequr. Pata takime edhe me disa kardinalë dhe ambasadorë. Disa më shprehën admirim të sinqertë, të tjerë më panë me kureshtje, si një kafshë ekzotike nga një vend i largët e barbar. U përpoqa të isha diplomat, të buzëqeshja, të bindja. Por ndonjëherë do të doja thjesht t'i shkundja dhe t'u thosha: "Zgjohuni, o të marrë! Rreziku është te dera juaj! Ne jemi muri i fundit që ju mbron!" Një moment që më preku ishte kur një kardinal i moshuar spanjoll, pasi dëgjoi historinë time, m'u afrua me lot në sy. "Ti je mishërimi i shpresës, Skënderbe," më tha. "Mos u dorëzo kurrë. Shembulli yt do të frymëzojë breza të tërë." Fjalët e tij më dhanë pak forcë. U largova nga Roma me një thes të vogël me florinj dhe shumë premtime. Rruga e kthimit do të jetë e gjatë dhe plot rreziqe. Por duhet të kthehem sa më shpejt. Populli im më pret. Lufta vazhdon. Ndonjëherë pyes veten nëse ia vlen gjithë ky mundim diplomatik. Ndoshta më mirë do të ishte të qëndroja në malet e mia, me ushtarët e mi, dhe t'i besoja vetëm shpatës sime. Por një prijës duhet të provojë çdo rrugë, edhe atë më të vështirën e më poshtëruesen, për të shpëtuar popullin e tij. Kur të kthehem në Krujë, do t'i them Donikës se Roma është e bukur, por asgjë nuk krahasohet me ajrin e pastër të maleve tona dhe me besnikërinë e njerëzve tanë. Lufta jonë është e drejtë. Dhe Zoti nuk do të na braktisë. Edhe pse ndihma e njerëzve shpesh vonon. Gjergji.